Kościelna Fundacja Dobroczynna
ks. Piotra Skargi dla Ubogich
w Grójcu
Kościelna Fundacja Dobroczynna Ks. Piotra Skargi dla Ubogich w Grójcu jest kontynuacją dzieła podjętego przez samego Sługę Bożego Księdza Piotra Skargę SJ w 1615 roku.
Chociaż minęło już ponad 400 lat, słowa Ks.Piotra Skargi są wciąż aktualne. Fundacja pragnie realizować i kontynuować pomoc najbardziej potrzebującym, przypominając nieustannie wartości chrześcijańskie. Miłość do Boga, Miłość do bliźniego, Miłość do Ojczyzny to trzy kolumny, na których pragniemy opierać się w naszej codziennej pracy.
Wypełniając zadanie jakie pozostawił nam w swoim testamencie założyciel od pierwszych dni wojny na Ukrainie udostępniliśmy Dom Opieki prowadzony przez Fundację, na potrzeby uchodźców wojennych. Fundacja w ramach swojej działalności od ponad 30 lat udostępnia bezpłatnie Powiatowemu Centrum Medycznemu w Grójcu cały swój budynek na potrzeby funkcjonowania Zakładu Rehabilitacyjnego i realizacji w nim usług rehabilitacyjnych dla mieszkańców Grójca (wejście do budynku od ul. Ks. Piotra Skargi).
Fundacja pragnie rozpocząć realizację wyjątkowego dzieła – otworzyć Izbę Pamięci Ks.Piotra Skargi. Projekt ten to przypomnienie jak niezwykłą i wielką postacią był Sługa Boży Ks.Piotra Skarga. Mamy nadzieję, że ten wybitny mówca, kaznodzieja, pochodzący z grójeckiej ziemi zacznie świecić dawnym blaskiem zasłużonego Kapłana i Polaka. W ramach przygotowania się do tego wydarzenia na naszym profilu fb będziemy umieszczać ciekawostki związane z życiem i posługą Księdza Piotra Skargi pod tytułem „Czy wiesz, że…” oraz fragmenty jego największych dzieł.
Jeśli chcesz wesprzeć nasze dzieło skontaktuj się z nami
Modlitwa za ojczyznę księdza Piotra Skargi
Boże, Rządco i Panie narodów, z ręki i karności Twojej racz nas nie wypuszczać, a za przyczyną Najświętszej Panny, Królowej naszej, błogosław Ojczyźnie naszej, by Tobie zawsze wierna chwałę przynosiła Imieniowi Twemu, a syny swe wiodła ku szczęśliwości. Wszechmogący wieczny Boże, spuść nam szeroką i głęboką miłość ku braciom i najmilszej Matce, Ojczyźnie naszej, byśmy jej i ludowi Twemu, swoich pożytków zapomniawszy, mogli służyć uczciwie. Ześlij Ducha Świętego na sługi Twoje, rządy kraju naszego sprawujące, by wedle woli Twojej ludem sobie powierzonym mądrze i sprawiedliwie zdołali kierować. Przez Chrystusa, Pana naszego. Amen.
Historia Fundacji
Zmarły w 1612 roku w Krakowie znakomity kaznodzieja króla Zygmunta III Wazy ks. Piotr Skarga wręczył przyjacielowi swojemu Andrzejowi Boboli z posiadłości Wielkie i Małe Piaski, podkomorzemu królewskiemu, staroście pilzneńskiemu i dybowskiemu pewną sumę pieniędzy z własnego majątku na ufundowanie i zapewnienie utrzymania „Xenodochium”, czyli: szpitala, schroniska, domu starców, domu pielgrzyma, klasztoru itp.
Andrzej Bobola, wykonawca woli ks. Piotra Skargi, kupił od Stanisława i Mikołaja Rosochowskich majątek Sadków i Wola Sadkowska i przeznaczył na wieczystą własność „Xenodochium”.
Szczegółowe postanowienia co do tej fundacji określone są w akcie zeznanym przez Andrzeja Bobolę w roku 1615 w Kancelarii niniejszej, a tekst aktu wpisany jest do Księgi Metryki Koronnej Zygmunta III Wazy pod L:158 str. 86-92 i znajduje się w Archiwum akt dawnych w Warszawie. Kopia tego dokumentu i jego tłumaczenie stanowią integralną część niniejszego statutu. Dochód z tych folwarków przez kilka wieków był w rozporządzeniu grójeckiego proboszcza i dalszej rodziny ks. Piotra Skargi oraz burmistrza miasta Grójca i przeznaczony był na utrzymanie biednych chorych oraz wybudowanie szpitala w Grójcu.
Fundacja Dobroczynna Ks. Piotra Skargi dla Ubogich jako fundacja kościelna działała przy parafii św. Mikołaja w Grójcu pod przewodnictwem proboszcza parafii do czasu Dekretu o likwidacji fundacji w kraju i przejęciu majątków na rzecz Skarbu Państwa.
Zmarły w 1612 roku w Krakowie znakomity kaznodzieja króla Zygmunta III Wazy ks. Piotr Skarga wręczył przyjacielowi swojemu Andrzejowi Boboli z posiadłości Wielkie i Małe Piaski, podkomorzemu królewskiemu, staroście pilzneńskiemu i dybowskiemu pewną sumę pieniędzy z własnego majątku na ufundowanie i zapewnienie utrzymania „Xenodochium”, czyli: szpitala, schroniska, domu starców, domu pielgrzyma, klasztoru itp.
Andrzej Bobola, wykonawca woli ks. Piotra Skargi, kupił od Stanisława i Mikołaja Rosochowskich majątek Sadków i Wola Sadkowska i przeznaczył na wieczystą własność „Xenodochium”.
Szczegółowe postanowienia co do tej fundacji określone są w akcie zeznanym przez Andrzeja Bobolę w roku 1615 w Kancelarii niniejszej, a tekst aktu wpisany jest do Księgi Metryki Koronnej Zygmunta III Wazy pod L:158 str. 86-92 i znajduje się w Archiwum akt dawnych w Warszawie. Kopia tego dokumentu i jego tłumaczenie stanowią integralną część niniejszego statutu. Dochód z tych folwarków przez kilka wieków był w rozporządzeniu grójeckiego proboszcza i dalszej rodziny ks. Piotra Skargi oraz burmistrza miasta Grójca i przeznaczony był na utrzymanie biednych chorych oraz wybudowanie szpitala w Grójcu.
Fundacja Dobroczynna Ks. Piotra Skargi dla ubogich jako fundacja kościelna działała przy parafii św. Mikołaja w Grójcu pod przewodnictwem proboszcza parafii do czasu Dekretu o likwidacji fundacji w kraju i przejęciu majątków na rzecz Skarbu Państwa.
Aktualności
Pomoc dla uchodźców z Ukrainy
Wypełniając misję naszego Patrona Sługi Bożego Ks. Piotra Skargi od pierwszych dni marca 2022 roku udostępniliśmy Dom Opieki w Grójcu uchodźcom wojennym z Ukrainy.
Na terenie Domu przebywało i przebywa od 20 do 30 osób, w większości są to matki z dziećmi, pochodzące z różnych części Ukrainy, umęczonej działaniami wojennymi.
Dzięki wsparciu indywidualnych darczyńców, ale także wielu instytucji udaje się nam kontynuować pomoc każdego dnia.
Szczególne podziękowania należą się:
Parafii św. Mikołaja w Grójcu
Nieustannie zwracamy się do ludzi dobrej woli o wszelką pomoc.
Na potrzeby zakupów produktów niezbędnych do zapewnienia godnego bytu uchodźcom z Ukrainy utworzyliśmy specjalne konto, z którego cały dochód przeznaczamy na bieżącą pomoc potrzebującym
Prosimy o wsparcie finansowe. Tytuł „Na pomoc Uchodźcom”.
Nr konta 97 9128 0002 2001 0012 8821 0003
Jeśli jesteście Państwo zainteresowani udzieleniem innego rodzaju wsparcia prosimy o kontakt na adres e-mail:
Każda pomoc się liczy !
Dziękujemy
Jak podają źródła, w połowie XVI wieku Grójec liczył 210 domostw i ponad tysiąc mieszkańców
Ks. Piotr Skarga (1536-1612)
Niewątpliwie najznakomitszą postacią wywodzącą się z Grójca jest kaznodzieja królewski i pierwszy rektor Uniwersytetu Wileńskiego, Piotr Skarga (1536-1612). Zupełnie niezauważalnie 2 lutego minęła 475 rocznica jego urodzin. Jak podaje profesor Janusz Tazbir, w połowie XVI wieku Grójec liczył 210 domostw i ponad tysiąc mieszkańców. Na mocy prawa miejskiego, które uzyskał w 1419 roku, miał łaźnię, wagę, postrzygalnię sukna i był zwolniony od cła. Po włączeniu Mazowsza do Korony (1526 r.) stał się miastem królewskim. Do czasów zaborów posiadał statut miasta powiatowego. Dwaj ostatni Jagiellonowie nadali mu liczne przywileje m.in. prawo odbywania targów i jarmarków. Dzięki temu też mógł w pełni wykorzystać swoje dogodne położenie przy drodze z Warszawy do Krakowa. Tutejsi mieszczanie słynęli z wyrobu znakomitego piwa oraz doskonałych strun do lutni. Grójec przeżywał okres pomyślnego rozwoju, o czym świadczyło wzniesienie okazałego ratusza i wybrukowanie ulic.
Na folwarczku położonym na północ od Grójca, przy drodze wiodącej do wsi Kobylin, 2 lutego 1536 roku przyszedł na świat najmłodszy syn Michała Skargi i drugiej jego żony Anny ze Świętków – Piotr, późniejszy kaznodzieja królewski i pierwszy rektor Uniwersytetu Wileńskiego.
Folwarczek, na którym urodził się Piotr Skarga zwano – od nazwiska właścicieli – Powezczyzną. Później przemianowany został na Skargowszczyznę lub Skargowo. Tę ostatnią nazwę wymienia pod koniec XIX wieku Słownik Geograficzny Królestwa Polskiego.
W kościele świętego Mikołaja w Grójcu zachowała się do dziś chrzcielnica z 1482 r., przy której ochrzczono Piotra Skargę.
Lata edukacji
W roku 1544 ośmioletni Piotr utracił matkę, a cztery lata później ojca. Prawdopodobnie utrzymywany był przez rodzeństwo. Pierwszą wiedzę zdobywał w rodzinnym mieście w szkole prowadzonej przy parafii św. Mikołaja, a 1 stycznia 1552 roku zapisał się na Akademię Krakowską.
Później w Żywocie Świętego Jana Kantego w bardzo ciepłych słowach wspomina czas swoich krakowskich studiów i profesorów. Po dwóch latach studiów Piotr Skarga uzyskał pierwszy stopień naukowy - bakalaureat. Kształcił się jeszcze rok. Prawdopodobnie sytuacja materialna nie pozwoliła mu na kontynuowanie nauki. Ostatecznie krakowską uczelnię opuścił w 1555 roku.
Wychowawca i duszpasterz
Zaraz też objął kierownictwo szkoły przy kolegiacie św. Jana w Warszawie. Po dwóch latach pracy został wychowawcą Jana Tęczyńskiego syna wojewody Lubelskiego. Trzy lata później wyjechał z nim do Wiednia. Tam prawdopodobnie po raz pierwszy zetknął się z jezuitami.
W 1564 roku wyświęcony został na kapłana. W 1569 roku wstąpił do nowicjatu jezuitów w Rzymie. Po powrocie do kraju w 1571 roku pełnił obowiązki kaznodziei w kolegiacie w Pułtusku. Od 1573 przebywał w Wilnie. W roku 1579 powołano go na rektora tamtejszej akademii jezuickiej, późniejszego Uniwersytetu Wileńskiego. Do dziś zachowała się tablica upamiętniająca jego postać na jednym z budynków uniwersyteckich w Wilnie.
W 1584 roku rozpoczął swoją działalność w Krakowie. Cztery lata później powołany został na stanowisko kaznodziei królewskiego Zygmunta III Wazy. Na dworze królewskim pozostał niemal do ostatnich miesięcy życia.
Kazania sejmowe
Piotr Skarga jest autorem staropolskiego bestsellera Żywoty świętych Starego i Nowego Zakonu na każdy dzień przez cały rok, do których przydane są niektóre duchowe obroki i nauki przeciw kacerstwom dzisiejszym, tam, gdzie się żywot, którego doktora starożytnego położył. Autor dedykował je królowej Annie - protektorce jezuitów. Dzieło to po raz pierwszy wydane zostało w 1579 roku. Za życia Skargi publikowano je w sumie osiem razy, a w następnych stuleciach całkowita liczba wydań przekroczyła dwadzieścia.
W pamięci potomnych Piotr Skarga zapisał się jednak, jako autor Kazań sejmowych. Powstały one pod wrażeniem sejmu, który obradował w Warszawie w lutym i marcu 1597 roku.
W czasie sesji nie podjęto żadnych uchwał – nawet w sprawie podatków koniecznych dla obrony Rzeczpospolitej. Obradom za to towarzyszyły ciągłe awantury. Obserwując całkowitą niemoc sejmu Skarga sięgnął po znaną już formę literacką z pogranicza retoryki i teologii – kazanie sejmowe
Za ich twórcę uważa się w Polsce ks. Hieronima Powodowskiego. Przygotował on cykl kazań politycznych, ale nie mogąc ich samemu wygłosić, ze względu na stan zdrowia ogłosił je drukiem.
Szczyt doskonałości w tej dziedzinie osiągnął jednak Piotr Skarga. Jego osiem Kazań sejmowych, dołączonych do drugiego wydania Kazań na niedziele i święta, zawiera krytyczną wizję Rzeczpospolitej i jej niedomagań. Kaznodzieja królewski omawiał w nich kolejno sześć najgroźniejszych chorób nękających Polskę: brak miłości ojczyzny, kłótnie wewnętrzne, tolerowanie herezji, osłabienie władzy monarszej, złe prawa, wreszcie grzechy i złości jawne.
Gdy publicyści szlacheccy nie chcieli, a mieszczanie obawiali się wyraźnie wskazywać na jawne grzechy życia polskiego, Skarga z ogromną odwagą i bez ogródek mówił o złodziejskich sercach dygnitarzy, którzy egoistyczne korzyści utożsamiali z pożytkiem społecznym lub nawet nad ten wynosili; gromił nierówności klasowe, wyrażające się w ucisku chłopa; głosił wreszcie zasadę, że miłość ojczyzny musi być bezinteresowna i bez szemrania należy w jej imię ponosić ofiary dla dobra wspólnego.
Działalność charytatywna
Piotr Skarga prowadził także działalność charytatywną. W Krakowie i Warszawie powołał do istnienia bractwa miłosierdzia - zajmujące się zbieraniem jałmużny na rzecz ubogich. W 1587 roku powołał do istnienia Bank Pobożny, udzielający tanich pożyczek ubogim.
W lipcu 1577 roku zrzekł się swych dóbr ruchomych w Grójcu na korzyść tamtejszych biednych względnie szpitala. Umierając pozostawił w depozycie u swego przyjaciela podkomorzego królewskiego, Andrzeja Boboli, kwotę 3,5 tys. złotych polskich z zastrzeżeniem, iż mają one być zużyte na utrzymanie przynajmniej dwudziestu biednych w tymże szpitalu. Zgodnie z wolą Piotra Skargi 21 kwietnia 1615 roku powołana została odpowiednia fundacja. Zakupiono dwie wsie dla pomnażania jej majątku. Prawdopodobnie przy kościele św. Mikołaja istniał już szpital dla ubogich i kalek. Dwa lata później rozpoczęto budowę nowego budynku szpitalnego.
Działalność szpitala zaczęła ulegać stopniowemu zanikowi. U schyłku XVII wieku liczba podopiecznych zmalała do kilku osób, aby w następnym stuleciu zejść do zera.
Dopiero w XIX wieku na nowo powstał szpital w Grójcu.
Patron oświaty i szpitalnictwa
Imię Piotra Skargi nosiła najstarsza szkoła średnia powiatu - grójeckie gimnazjum. Po upaństwowieniu szkoły nie było w niej miejsca dla królewskiego kaznodziei. Patronem szkoły ustanowiono Aleksandra Zawadzkiego.
Imię przedwojennego patrona przywrócono szkole w 1990 roku, po dziesięciu latach starań.
Rok później imię Piotra Skargi nadano Publicznej Szkole Podstawowej nr 3 w Grójcu.
Także grójecki szpital od swego powstania, aż do 1945 roku nosił imię świętego Piotra. Prawdopodobnie nie chodziło tu jednak o Księcia Apostołów, tylko o Piotra Skargę - mimo braku oficjalnego uznania przez Kościół - w XIX w uznawanego za świętego.
Po wojnie patronem szpitala ustanowiono lekarza Jerzego Gromkowskiego. Nowy budynek szpitala z 1974 roku otrzymał imię I Armii Wojska Polskiego.
Dziś można rozpocząć dyskusję nad ponownym nadaniem imienia Piotra Skargi grójeckiemu szpitalowi, tak aby w przypadającą za rok 400 rocznicę śmierci Piotra Skargi, uroczyście przywrócić imię dawnego donatora.
Piotrowi Skardze ufundowano dwa pomniki – jeden w krakowskim kościele św. Piotra i Pawła, a drugi w Grójcu przed kościołem św. Mikołaja.
Po raz pierwszy idea budowy pomnika Piotra Skargi w Grójcu zrodziła się w 300 rocznicę jego śmierci - w 1912 roku. Plan ten zrealizowano dopiero 80 lat później. 15 sierpnia 1996 roku uroczyście odsłonięto w Grójcu pomnik autorstwa Andrzeja Renesa.
Współpraca
Zapraszamy do współpracy wszystkich, którzy są zainteresowani wolontariatem i chcieliby wziąć udział w naszym dziele pomocy najbardziej potrzebującym.
Osoby chętne do pomocy prosimy o wypełnienie formularza i przesłanie na adres fundacja.skarga@gmail.com
Jeśli znasz osobę potrzebującą lub sam potrzebujesz wsparcia prosimy o kontakt z Fundacją oraz wypełnienie formularza
Zachęcamy też firmy i osoby prywatne do włączenia się w naszą działalność poprzez wsparcie materialne naszej Fundacji.
WESPRZYJ NASZĄ DZIAŁALNOŚĆ
Bank Spółdzielczy w Grójcu
Nr konta 54 9128 0002 2001 0012 8821 0001